Spisywanie wydatków, czyli wstęp do budżetu domowego

Obserwując osoby z mojego otoczenia dochodzę do wniosku że większości wiedza na temat tego co dzieje się z ich pieniędzmi jest zbędna. Jestem pewny, że kompletnie nie wiedzą jakie sumy pieniędzy wydają każdego miesiąca oraz na co wydają te pieniądze. Jedynak pytając te osoby znacząca większość odpowiedziała by, że bardzo dobrze wie na co wydaje pieniądze i do tego jeszcze, że wydają pieniądze rozsądnie. Niestety na pytania ile wydajesz miesięcznie na jedzenie? ile w ubiegłym roku kosztowało Cię utrzymanie samochodu? drapią się w głowę i nie są w stanie określić rzędu wielkości wydatków w skali miesiąca i roku.

Spisywać wydatki trzeba i tyle. To ile i na co wydajemy jest niezwykle cenne jeśli chcemy aby przestać żyć od wypłaty do wypłaty dodatkowo pocieszając się myślą, że w następnym miesiącu to już się odkuję i na pewno będzie lepiej. Niestety nie będzie, zawsze znajdą się nieprzywdziane wydatki, które na chwilę nam umilą życie: jak kawa na mieście, nowy ciuch czy lepszy telefon bo ten co mamy dopiero pół roku już nie jest flagowym modelem naszego ulubionego producenta. Pieniądze wydane, kawa wypita, ciuch leży głęboko w szafie, a telefon podobnie jak stary służy jedynie do odbieranie telefonów i wysyłania wiadomości. My natomiast szybko zapominamy o tych wydatkach i pod koniec miesiąca drapiemy się mocno po głowie zastanawiając się gdzie podziały się te wszystkie ciężko zarobione pieniądze, na które pracujemy aż jedną trzecią naszego życia.

Jeśli po pierwsze chcesz wiedzieć gdzie podziały się twoje pieniądze, aby później lepiej nimi gospodarować poprzez rozsądne planowanie wydatków to zachęcam do przeczytania moich wskazówek. Spisywanie wydatków praktykuję już od ponad dwóch lat i jak każdy, kto przetrwał pierwsze trzy miesiące, robię to zupełnie automatycznie, poświęcając do 5 minut dziennie. Niezbyt dużo czasu za tak cenne informacje.

Bardzo ważna jest konsekwencja w działaniu

Jeden miesiąc to zdecydowanie za krótko, aby zacząć wykorzystywać te informacje do planowania swojego budżetu domowego. Potrzebujemy minimum jednego roku konsekwencji, aby spisywanie wydatków zaczęło przynosić jakieś korzyści dla nas. Chociaż korzyści pojawią się także po miesiącu, będziemy znacznie bardziej patrzeć na to ile wydajemy, gdyż suma naszych wydatków na pewno początkowo nas przerazi.

Kategoryzacja wydatków

W życiu każdą informację należy uporządkować, aby była do czegokolwiek przydatna, nie inaczej jest z wydatkami. Teoretycznie wystarczyłaby nam informacje czy wydajemy mniej niż zarabiamy, ale skoro zaszliśmy już tak daleko to czemu by nie wykorzystać tego znacznie lepiej i mieć więcej cennych informacji o naszych finansach. Dzięki podziałowi na kategorie będziemy wiedzieli ile wydajemy na konkretne obszary życia, a później będziemy mogli wdrażać plan oszczędzania w miejscach gdzie zauważymy że nasze wydatki są za duże. Także każdy nasz wydatek musi mieć swoją kategorię.

Na samym początku, aby nie zniechęcić się do tej czynności, kategorie powinny być ogólne i nie powinno być ich więcej niż 5-7. Ważne aby różne kategorie nie nachodził na siebie oraz ważne jest aby uwzględniać wszystkie wydatki, nawet te najdziwniejsze, dlatego musimy stworzyć kategorię Inne.

Posłużę się tutaj własnym przykładem i zaprezentuję listę i krótki opis każdej kategorii:

Biznes – wszystko co związane z prowadzonymi przeze mnie działalnościami: od zakupu papieru do drukarek po comiesięczne wydatki na reklamę czy księgowość.

Inne – tutaj trafia wszystko czego nie da się zakwalifikować do pozostałych kategorii. Trudno podać przykład, gdyż co miesiąc są to inne rzeczy jak np. opłaty za wystawienie aukcji na allegro czy zakup kabla HDMI do telewizora.

Zakupy/jedzenie – wszystko co związane z zakupami w sklepach. Tutaj dzielę wydatki na cztery podkategorie: jedzenie zakupy spożywcze, jedzenie miasto, jedzenie alkohol oraz zakupy chemia.

Mieszkanie – czynsz oraz zakupy wyposażenia do mieszkania.

Opłaty – opłaty za telefon komórkowy, za internet, za prąd, zus i wszystkie regularne zobowiązania wynikające z dostępu do usług i mediów.

Podatki – w przypadku prowadzenia własnej działalności co miesiąc podatek pit oraz VAT.

Relaks/Rozrywka – wydatki na kino, basen, wyjścia na miasto.

Samochód – wydatki na utrzymanie samochodu, które dokładnie opisywałem w ostatnim wpisie: Ile kosztuje utrzymanie samochodu. Znajduje się tutaj m.in. paliwo, serwis, części, eksploatacja czy też ubezpieczenia.

Odzież – czyli wydatki na buty i ubrania.

Pamiętać trzeba, że kategorie należy dostosować pod siebie, aby Tobie wygodnie się wszystko notowało. Dlatego też przedstawię dodatkową listę kategorii, które możesz wykorzystać u siebie: Zdrowie, Transport, Hobby, Podróże czy Inwestycje. Jeszcze raz podkreślam, że na początku nie warto tworzyć zbyt szczegółowych zestawień, na to przyjdzie pora po kilku miesiącach. Sam będziesz chciał wiedzieć więcej i sam podzielisz sobie różne kategorie bardziej szczegółowo.

Narzędzia czyli różne metody spisywania wydatków

Na spisywanie wydatków nie poświęcam więcej niż 5 minut dziennie, gdyż korzystam z aplikacji na telefon komórkowy. W przypadku kiedy zbieramy wszystkie paragony i raz na jakiś czas spisujemy wydatki nie powinno nam to zająć więcej niż 2 godziny miesięcznie. Według mnie spisywanie raz na jakiś czas jest znacznie trudniejsze bo nie robimy tego na bieżąco, kiedy jeszcze w naszej pamięci jest 100% informacji, po tygodniu zostanie 10% i możemy mieć problem z szybkim zapisaniem jakiegoś wydatku. Zdecydowanie lepiej jest to robić na gorąco, tuż po wyjściu ze sklepu, odejściu od kasy w kinie czy po zapłaceniu rachunku w restauracji.

Tak jak wspomniałem z pomocą przychodzi nam dzisiejsza technologia, nie musimy raz na miesiąc spisywać wszystkich rachunków do notesu i ręcznie liczyć, tylko tuż po zrobieniu naszego wydatku możemy od razu zapisać go, dzięki czemu nie poświęcimy na to więcej niż 5 minut każdego dnia. Jeśli zainteresował Cię ten sposób to polecam wypróbować różne aplikacje na telefony posiadające system operacyjny iOS, Android i Windows Phone.

Ja korzystam z bardzo prostej aplikacji “Dochody vs wydatki“, która to najbardziej mi podpasywała z kilku, które na początku zainstalowałem na telefonie, jednak istniej co najmniej kilka aplikacji, których listę zrobiłem poniżej:

Android:
– Dochody vs Wydatki
– Menadżer wydatków
– Moje Wydatki

Jeśli chcesz wypróbować więcej aplikacji finansowych na Androida można znaleźć w sklepie Google Play pod zapytaniem “wydatki”

iOS (iPhone):
– MoneyZoom
– MaFin
– iWydatki

Jeśli chcesz wypróbować więcej aplikacji finansowych na iPhone można znaleźć w sklepie iTunes w kategorii “Finanse”

Windows Phone:
– MoneyZoom
– Micro Expense
– Smart Budget

Jeśli chcesz wypróbować więcej aplikacji finansowych na Windows Phone można znaleźć w sklepie Windows Phone w kategorii “finanse osobiste”

Na rynku, oprócz wspominanych prostych aplikacji do zapisywania, istnieją jeszcze kombajny do zarządzania swoimi finansami jak np. kontomierz.pl, który pobiera informacje o naszych wydatkach bezpośrednio z naszego konta bankowego, analizuje je i pomaga w prowadzeniu budżetu domowego. Tego typu narzędzia praktycznie 90% całej pracy robią za nas samoistnie, nam pozostaje tylko pierwsze ustawienie i dodawanie wydatków, które nie są dokonywane z konta bankowego czyli wszystkie płatności gotówkowe. Narzędzie jest darmowe, nie jest tak proste jak te aplikacje na telefony, ale niezwykle pomocne dla bardziej zaawansowanych użytkowników.

Stary dobry Excel:
Dla osób, które nie parają się technologią pozostaje stary i dobry arkusz kalkulacyjny, w którym zapiszemy na co i ile wydaliśmy. W internecie jest wiele gotowych arkuszy do spisywania wydatków, z których warto skorzystać aniżeli budować swój od nowa.

Podsumowując:

Właśnie udało Ci się ukończyć krótki kurs i już wiesz w jaki sposób zapisywać swoje wydatki. Zrobiłeś bardzo duży krok w kierunku rozsądnego zarządzania własnymi finansami. Spisywanie ma ogromne znaczenie niezależnie czy jesteś studentem czy zarabiasz kilka tysięcy złotych. Ważne jest wyrobienie odpowiedniego nawyku u siebie, aby zdobyć wiedzę o stanie swoich finansów co skutkuje przewagą nad innymi, którzy nie panują nad swoimi finansami. W kolejnym wpisie dowiesz się jak zaplanować prosty budżet domowy i przedstawię odpowiednie narzędzia do planowania.

Zachęcam także osoby, które już zapisują swoje wydatki do podzielenia się sposobami jakie stosują, aby inne osoby mogły skorzystać z twojego doświadczenia.